Bệnh gout ở người già: Dấu hiệu, nguyên nhân và chế độ ăn uống phù hợp
- iCCARE MKT
- 25 thg 4
- 5 phút đọc
Gout – căn bệnh từng được gọi là “bệnh của vua chúa” – ngày nay không còn là chuyện xa lạ, đặc biệt ở người lớn tuổi. Sự gia tăng tỷ lệ mắc bệnh gout ở người cao tuổi không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng sống mà còn tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được kiểm soát kịp thời. Bài viết dưới đây AloXuongKhop sẽ giúp bạn hiểu rõ về bệnh gout ở người già, bao gồm triệu chứng, nguyên nhân và chế độ ăn uống phù hợp giúp hỗ trợ điều trị hiệu quả.
1. Bệnh gout ở người già là gì?
Gout là một dạng viêm khớp do sự lắng đọng tinh thể urat – sản phẩm của quá trình chuyển hóa purin trong cơ thể – tại các khớp. Khi lượng axit uric trong máu tăng cao kéo dài, các tinh thể này sẽ tích tụ lại tại các khớp, gây viêm, sưng và đau đớn dữ dội, đặc biệt ở khớp ngón chân cái, cổ chân, đầu gối...
Ở người già, nguy cơ mắc gout tăng cao do chức năng thận suy giảm theo tuổi tác, cùng với chế độ ăn uống và sinh hoạt chưa hợp lý.
2. Dấu hiệu nhận biết bệnh gout ở người cao tuổi
Bệnh gout thường phát triển âm thầm, sau đó xuất hiện đợt cấp với triệu chứng rõ rệt:
Đau khớp dữ dội, đột ngột, thường vào ban đêm hoặc sáng sớm.
Khớp bị sưng nóng, đỏ rực, căng tức – thường gặp ở ngón chân cái, mắt cá chân, đầu gối, khuỷu tay.
Cơn đau có thể kéo dài vài ngày đến hàng tuần, sau đó lui dần nhưng rất dễ tái phát.
Ở giai đoạn mạn tính, hình thành các hạt tophi dưới da – là các cục u chứa tinh thể urat, thường ở tai, khuỷu tay, bàn chân.
Giới hạn vận động, cứng khớp, nhất là vào buổi sáng.
3. Nguyên nhân gây bệnh gout ở người cao tuổi
Bệnh gout có thể do nhiều yếu tố tác động đồng thời:
a) Tăng axit uric trong máu
Là yếu tố trung tâm gây bệnh. Ở người già, chức năng lọc của thận suy yếu khiến khả năng đào thải axit uric giảm sút, dẫn đến tích tụ.
b) Chế độ ăn uống nhiều purin
Thực phẩm giàu đạm (nội tạng, hải sản, thịt đỏ), uống nhiều bia rượu, nước ngọt có gas… làm tăng axit uric nhanh chóng.
c) Thói quen sinh hoạt ít vận động
Người lớn tuổi thường ít hoạt động thể lực, khiến quá trình trao đổi chất trì trệ, ảnh hưởng đến khả năng đào thải axit uric.
>>> Xem thêm: Viêm khớp dạng thấp ở người cao tuổi: Hướng dẫn điều trị hiệu quả
d) Sử dụng thuốc kéo dài
Một số loại thuốc như lợi tiểu, aspirin liều thấp… có thể làm tăng nồng độ axit uric trong máu.
e) Bệnh lý nền
Tiểu đường, tăng huyết áp, suy thận… là những yếu tố nguy cơ thường đi kèm ở người lớn tuổi, làm trầm trọng thêm tình trạng gout.
4. Gout có nguy hiểm không nếu không điều trị kịp thời?
Mặc dù là bệnh viêm khớp không lây, nhưng gout có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng nếu không kiểm soát tốt:
Biến dạng khớp, teo cơ, mất chức năng vận động.
Tổn thương thận mạn tính, thậm chí suy thận.
Tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, đột quỵ.
Rối loạn chuyển hóa, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng sống.
5. Chế độ ăn uống phù hợp cho người già mắc gout
Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò cốt lõi trong điều trị và dự phòng tái phát bệnh gout. Người cao tuổi cần tuân thủ các nguyên tắc dưới đây:
a) Nên ăn gì?
Rau xanh, trái cây tươi, đặc biệt là giàu vitamin C, kali, chất xơ.
Ngũ cốc nguyên cám, đậu phụ, sữa ít béo giúp bổ sung năng lượng mà không làm tăng axit uric.
Uống đủ nước (1.5–2 lít/ngày) để tăng thải urat qua nước tiểu.
Nước kiềm nhẹ hoặc nước có tính kiềm có thể giúp trung hòa axit uric.
b) Hạn chế và tránh:
Hạn chế đạm động vật: Thịt đỏ, nội tạng, hải sản, thịt chế biến sẵn.
Tránh bia rượu, nước ngọt có gas, đồ uống giàu fructose.
Không dùng thực phẩm nhiều purin như nấm, măng tây, cải bó xôi.
Tránh ăn khuya, không nhịn đói kéo dài, vì điều này làm tăng phân hủy purin nội sinh.
6. Điều trị bệnh gout ở người già
Việc điều trị gout cần cá nhân hóa theo tình trạng bệnh và sức khỏe toàn thân của người lớn tuổi:
a) Sử dụng thuốc
Thuốc chống viêm không steroid (NSAID) hoặc colchicine giúp giảm đau và viêm trong đợt cấp.
Allopurinol hoặc febuxostat giúp giảm sản xuất axit uric.
Probenecid tăng thải axit uric qua thận (chỉ định chọn lọc).
Lưu ý: Việc dùng thuốc ở người già cần đặc biệt thận trọng do nguy cơ suy gan, thận, tăng huyết áp hoặc xuất huyết tiêu hóa. Tuyệt đối không tự ý dùng thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ.
b) Trị liệu hỗ trợ
Vật lý trị liệu để bảo vệ khớp và cải thiện chức năng vận động.
Theo dõi định kỳ nồng độ axit uric máu và chức năng thận.
7. Cách phòng ngừa gout tái phát ở người cao tuổi
Duy trì cân nặng hợp lý, tránh tăng cân đột ngột.
Tập thể dục nhẹ nhàng hàng ngày, như đi bộ, đạp xe, dưỡng sinh.
Không tự ý ngưng thuốc dù triệu chứng đã giảm.
Tuân thủ chế độ ăn uống hợp lý, tránh dùng lại các thực phẩm dễ gây tái phát.
Bệnh gout ở người già không chỉ gây đau đớn mà còn tiềm ẩn nguy cơ biến chứng nếu không được kiểm soát tốt. Việc phát hiện sớm, điều trị đúng cách và duy trì lối sống khoa học chính là chìa khóa giúp người cao tuổi sống khỏe mạnh, hạn chế tối đa những cơn gout tái phát.
Nếu bạn đang chăm sóc người thân lớn tuổi có dấu hiệu đau khớp nghi ngờ gout, hãy khuyến khích họ đi khám để được chẩn đoán chính xác và tư vấn chế độ điều trị phù hợp từ sớm.
>>> Tham khảo thêm: Gai khớp gối ở người già: Nguyên nhân và giải pháp khắc phục hiệu quả
Comentarios