Người bị thoái hóa khớp nên ăn gì? Gợi ý chế độ ăn hỗ trợ giảm đau, chống viêm hiệu quả

Thoái hóa khớp là một trong những bệnh lý xương khớp phổ biến nhất ở người trưởng thành và cao tuổi, đặc biệt là sau 50 tuổi. Bên cạnh việc điều trị bằng thuốc và vật lý trị liệu, chế độ ăn uống đóng vai trò rất quan trọng trong việc hỗ trợ làm chậm quá trình thoái hóa, giảm đau và cải thiện chất lượng sống cho người bệnh. Vậy người bị thoái hóa khớp nên ăn gì để tốt cho xương khớp, chống viêm và duy trì vận động linh hoạt?

Vai trò của chế độ ăn trong điều trị thoái hóa khớp

Chế độ dinh dưỡng khoa học không chỉ giúp kiểm soát cân nặng – yếu tố làm giảm áp lực lên khớp – mà còn cung cấp các dưỡng chất thiết yếu cho sụn khớp, dịch khớp và mô liên kết. Một số thực phẩm còn có tác dụng chống viêm, làm giảm triệu chứng đau nhức và hạn chế tiến triển của bệnh.

Ngược lại, nếu ăn uống không đúng cách, nạp quá nhiều chất gây viêm, đường, chất béo bão hòa... sẽ khiến tình trạng thoái hóa khớp trở nên nghiêm trọng hơn.

Người bị thoái hóa khớp nên ăn gì? Top 6 nhóm thực phẩm cần bổ sung

1. Thực phẩm giàu Omega-3 chống viêm tự nhiên

Omega-3 là acid béo thiết yếu có khả năng giảm viêm, hỗ trợ tái tạo mô sụn. Người bị thoái hóa khớp nên bổ sung các nguồn omega-3 như:

• Cá béo nước lạnh: cá hồi, cá thu, cá mòi, cá ngừ.

• Hạt chia, hạt lanh, óc chó.

• Dầu cá, dầu hạt cải, dầu đậu nành.

Cá hồi và hạt chia là hai thực phẩm giàu omega-3 giúp giảm viêm hiệu quả cho người bệnh thoái hóa khớp.

2. Thực phẩm giàu canxi và vitamin D

Canxi là khoáng chất chính cấu tạo nên xương, trong khi vitamin D giúp cơ thể hấp thụ canxi hiệu quả hơn. Người bị thoái hóa khớp nên ăn:

• Sữa và các chế phẩm từ sữa: sữa chua, phô mai ít béo.

• Cá nhỏ ăn cả xương: cá cơm, cá mòi đóng hộp.

• Rau lá xanh đậm: cải bó xôi, cải xoăn, bông cải xanh.

Một khẩu phần ăn giàu canxi và vitamin D giúp củng cố mật độ xương, bảo vệ khớp hiệu quả.

3. Thực phẩm giàu chất chống oxy hóa

Chất chống oxy hóa giúp trung hòa gốc tự do – nguyên nhân gây tổn thương sụn và mô khớp. Nguồn thực phẩm giàu chất này gồm:

• Trái cây có múi: cam, bưởi, chanh (giàu vitamin C).

• Quả mọng: dâu tây, việt quất, mâm xôi.

• Cà chua, ớt chuông, cà rốt.

4. Ngũ cốc nguyên cám và đậu đỗ

Chúng giàu chất xơ, vitamin nhóm B, protein thực vật – hỗ trợ kiểm soát cân nặng, giảm viêm và duy trì năng lượng:

• Yến mạch, gạo lứt, bánh mì nguyên cám.

• Đậu nành, đậu xanh, đậu đỏ, hạt đậu lăng.

Bữa ăn sáng với yến mạch và đậu đỏ giúp tăng cường năng lượng mà vẫn hỗ trợ giảm viêm khớp.

5. Gia vị chống viêm tự nhiên

Một số gia vị quen thuộc trong gian bếp có tác dụng chống viêm mạnh, hỗ trợ giảm đau khớp:

• Nghệ (curcumin): chống viêm tương đương một số loại thuốc NSAIDs nhẹ.

• Gừng: giảm cứng khớp, đau nhức.

• Tỏi: giàu allicin – chất kháng viêm tự nhiên.

6. Uống đủ nước

Uống đủ 1,5 – 2 lít nước mỗi ngày giúp duy trì độ ẩm cho dịch khớp, bôi trơn sụn và tăng cường trao đổi chất.

Người bị thoái hóa khớp nên kiêng ăn gì?

Kiêng thực phẩm nhiều đường, muối....

Bên cạnh việc bổ sung thực phẩm có lợi, người bị thoái hóa khớp cần hạn chế:

• Thực phẩm giàu đường: bánh ngọt, nước ngọt có gas, kẹo...

• Chất béo bão hòa, trans fat: đồ chiên rán, thức ăn nhanh, margarine.

• Rượu bia và đồ uống có cồn: gây viêm và cản trở hấp thu canxi.

• Nội tạng động vật: chứa nhiều purin dễ gây viêm khớp gout đồng thời không tốt cho chuyển hóa khớp.

Gợi ý thực đơn mẫu cho người bị thoái hóa khớp

Bữa sáng:

• Cháo yến mạch nấu cùng sữa hạt + hạt chia.

• 1 quả chuối hoặc dâu tây.

Bữa trưa:

• Cá hồi áp chảo + bông cải xanh hấp.

• Cơm gạo lứt + canh rau ngót nấu tôm.

Bữa tối:

• Trứng hấp + rau củ luộc.

• 1 ly sữa đậu nành không đường.

Bữa phụ:

• Sữa chua ít đường + quả mọng.

• Nước ép cà rốt, cần tây, nghệ tươi.

Một số lưu ý khác khi xây dựng thực đơn:

• Ăn đa dạng, xoay vòng thực phẩm để tránh dị ứng và mất cân bằng dinh dưỡng.

• Theo dõi phản ứng cơ thể khi ăn một món mới: nếu thấy đau bụng, nổi mẩn, tiêu chảy thì nên dừng và tìm nguyên nhân.

• Nếu đang dùng thuốc điều trị xương khớp, nên hỏi bác sĩ hoặc dược sĩ về tương tác thực phẩm – thuốc, đặc biệt với thuốc chống viêm NSAIDs, corticosteroid, thuốc chống đông máu.

Một số lưu ý khi xây dựng chế độ ăn cho người thoái hóa khớp

• Ưu tiên chế độ ăn Địa Trung Hải hoặc DASH – giàu rau xanh, cá béo, hạt và ngũ cốc nguyên cám.

• Duy trì cân nặng hợp lý để giảm tải lên khớp gối, khớp háng.

• Tập thể dục nhẹ nhàng sau ăn 30 phút: đi bộ, yoga, bơi lội…

• Kết hợp với chế độ điều trị y khoa theo chỉ định bác sĩ để đạt hiệu quả toàn diện.

Với người bị thoái hóa khớp, chế độ ăn không chỉ là "nguồn nhiên liệu" cho cơ thể mà còn là "liều thuốc tự nhiên" hỗ trợ giảm đau, kháng viêm và làm chậm quá trình thoái hóa. Việc lựa chọn thực phẩm lành mạnh, giàu vi chất, ít đường và chất béo xấu sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho xương khớp phục hồi, giúp người bệnh cải thiện vận động và nâng cao chất lượng cuộc sống. Đừng quên ghé thăm chuyên trang aloxuongkhop để cập nhật thông tin mới nhất về sức khỏe nhé