Đau cổ tay sau sinh: Nguyên nhân, cách phòng ngừa và điều trị hiệu quả

Đau cổ tay sau sinh là tình trạng phổ biến ở nhiều mẹ bỉm, đặc biệt trong những tháng đầu chăm con. Cơn đau âm ỉ hoặc nhói buốt ở cổ tay, lan xuống ngón tay cái hoặc lan lên cẳng tay khiến sinh hoạt hàng ngày, bế con, cho con bú trở nên khó khăn, thậm chí ảnh hưởng đến tinh thần và chất lượng sống của người mẹ.

Vậy đau cổ tay sau sinh là dấu hiệu bình thường do thay đổi sinh lý, hay là biểu hiện của một bệnh lý cơ xương khớp cần can thiệp y tế? Hãy cùng Alo Xương Khớp tìm hiểu kỹ nguyên nhân, dấu hiệu cảnh báo và các phương pháp điều trị hiệu quả trong bài viết sau.

Vì sao phụ nữ sau sinh dễ bị đau cổ tay?

Đau cổ tay sau sinh là gì?

Có nhiều yếu tố kết hợp khiến phụ nữ sau sinh dễ bị đau cổ tay, bao gồm:

1. Thay đổi hormone và sinh lý sau sinh

• Sau sinh, nồng độ hormone relaxin vẫn còn cao trong cơ thể, làm giãn các dây chằng và khớp, gây mất ổn định ở cổ tay.

• Giảm estrogen sau sinh có thể dẫn đến giảm mật độ xương và yếu khớp, khiến vùng cổ tay dễ tổn thương hơn.

2. Tăng tần suất cử động cổ tay

• Tư thế bế con sai, lặp đi lặp lại nhiều lần trong ngày là nguyên nhân phổ biến gây viêm gân cổ tay, đặc biệt là ở gân duỗi và gân dạng ngón tay cái dài.

• Khi bế con, mẹ thường phải gập cổ tay, nâng đỡ trọng lượng cơ thể bé, tạo áp lực lớn lên vùng cổ tay và ngón cái.

3. Hội chứng De Quervain (viêm bao gân cổ tay)

• Đây là bệnh lý phổ biến nhất gây đau cổ tay sau sinh.

• Gân dạng dài và duỗi ngắn của ngón tay cái bị viêm, gây đau nhói ở mặt ngoài cổ tay, đặc biệt khi xoay cổ tay, nâng vật nặng hoặc bế trẻ.

4. Chấn thương 

• Do vận động lặp lại nhiều lần hoặc sử dụng lực không đúng cách, các mô gân và khớp cổ tay có thể bị chấn thương, dẫn đến viêm và sưng nhẹ.

Dấu hiệu nhận biết đau cổ tay sau sinh

Triệu chứng của đau cổ tay sau sinh thường tiến triển từ nhẹ đến nặng theo thời gian nếu không được xử lý đúng cách:

• Đau âm ỉ hoặc nhói ở mặt ngoài cổ tay, lan xuống ngón cái

• Đau tăng lên khi xoay cổ tay, nâng vật hoặc bế con

• Cảm giác yếu cổ tay, khó nắm đồ vật, không giữ được lâu

• Trong trường hợp viêm bao gân nặng, có thể sưng nhẹ, ấm nóng, tê buốt vùng cổ tay

Một dấu hiệu chẩn đoán đơn giản là nghiệm pháp Finkelstein: Nắm ngón cái vào lòng bàn tay, gập cổ tay về phía ngón út – nếu thấy đau nhói, có khả năng cao là viêm gân De Quervain.

>>> Xem thêm: Đau thắt lưng sau sinh: Nguyên nhân, ảnh hưởng và cách điều trị hiệu quả

Đau cổ tay sau sinh có nguy hiểm không?

Tuy không nguy hiểm đến tính mạng, nhưng nếu không xử lý đúng cách, tình trạng này có thể chuyển thành mạn tính, gây:

• Mất chức năng vận động cổ tay

• Đau kéo dài, ảnh hưởng đến chăm sóc con

• Ảnh hưởng sức khỏe tinh thần, đặc biệt ở phụ nữ trầm cảm sau sinh

Do đó, mẹ sau sinh cần được hướng dẫn đúng tư thế, nghỉ ngơi và điều trị sớm để ngăn ngừa biến chứng.

Cách điều trị đau cổ tay sau sinh

Việc điều trị đau cổ tay sau sinh cần kết hợp nhiều phương pháp để vừa giảm đau, vừa phục hồi chức năng vận động mà không ảnh hưởng đến việc chăm sóc con.

1. Thay đổi tư thế bế con và sinh hoạt

• Bế con bằng cả cánh tay thay vì cổ tay, tránh gập cổ tay quá mức.

• Sử dụng gối hỗ trợ khi cho con bú để cổ tay không bị đè nén lâu.

• Tránh làm việc nặng, vặn đồ vật mạnh tay hoặc bế trẻ bằng một tay liên tục.

2. Vật lý trị liệu và phục hồi chức năng

• Thực hiện các bài tập kéo giãn gân cơ cổ tay, tăng tuần hoàn và giảm viêm

• Áp dụng chườm lạnh trong giai đoạn cấp tính để giảm sưng đau

• Dùng nẹp cổ tay mềm giúp cố định và giảm vận động quá mức khi bế con

3. Điều trị bằng thuốc (theo chỉ định của bác sĩ)

• Thuốc giảm đau, kháng viêm không steroid (NSAIDs) như ibuprofen, paracetamol

• Nếu đau nhiều, bác sĩ có thể chỉ định tiêm corticoid tại chỗ để giảm viêm nhanh

Lưu ý: Phụ nữ đang cho con bú cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào.

4. Chiropractic – Phương pháp nắn chỉnh xương khớp không dùng thuốc

Chiropractic là liệu pháp nắn chỉnh các khớp sai lệch, giải phóng áp lực chèn ép thần kinh – gân cơ. Với đau cổ tay sau sinh, chiropractic giúp:

• Điều chỉnh tư thế, cấu trúc cổ tay

• Giảm đau, viêm mà không cần thuốc

• Tăng độ linh hoạt của khớp, phục hồi chức năng tự nhiên

Phương pháp này đặc biệt hữu ích cho các mẹ đang cho con bú, muốn hạn chế dùng thuốc, và nên được thực hiện bởi chuyên gia được đào tạo bài bản.

Cách phòng ngừa đau cổ tay sau sinh

• Tập luyện nhẹ nhàng trước và sau sinh để duy trì sự dẻo dai của khớp

• Luôn duỗi thẳng cổ tay khi bế con, không bẻ gập hoặc xoay quá mức

• Thay đổi tư thế thường xuyên, tránh giữ nguyên cổ tay quá lâu

• Nếu có dấu hiệu đau nhẹ, nên nghỉ ngơi, chườm lạnh sớm để tránh nặng thêm

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nếu bạn thuộc các trường hợp sau, cần đi khám chuyên khoa cơ xương khớp:

• Đau cổ tay kéo dài trên 2 tuần, không thuyên giảm dù đã nghỉ ngơi

• Đau lan lên cẳng tay hoặc gây tê bì ngón tay cái

• Sưng đỏ vùng cổ tay kèm sốt (có thể do nhiễm trùng gân bao)

• Mất khả năng cầm nắm hoặc không thể xoay cổ tay

Đau cổ tay sau sinh là tình trạng thường gặp nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa và điều trị hiệu quả nếu được phát hiện sớm và xử lý đúng cách. Việc thay đổi tư thế bế con, tập vật lý trị liệu nhẹ nhàng, kết hợp phương pháp nắn chỉnh như Chiropractic sẽ giúp mẹ nhanh chóng phục hồi chức năng vận động cổ tay mà

không ảnh hưởng đến việc chăm sóc em bé.

Nếu bạn đang băn khoăn không biết nên bắt đầu điều trị từ đâu, đừng ngại tham khảo ý kiến chuyên gia cơ xương khớp hoặc trị liệu thần kinh cột sống để được tư vấn hướng điều trị phù hợp nhất cho mình nhé.

>>> Xem thêm: Đau lưng dưới sau sinh: nguyên nhân, cách khắc phục và phòng ngừa hiệu quả