Viêm khớp dạng thấp ở phụ nữ: Triệu chứng và cách kiểm soát hiệu quả

iCCARE MKT
23 thg 5
5 phút đọc

Viêm khớp dạng thấp là một bệnh lý viêm khớp mạn tính có cơ chế tự miễn, ảnh hưởng nghiêm trọng đến các khớp và có thể dẫn đến tổn thương vĩnh viễn nếu không được kiểm soát kịp thời. Phụ nữ, đặc biệt trong độ tuổi từ 30 đến 60, có nguy cơ mắc bệnh cao gấp 2–3 lần so với nam giới. Bài viết dưới đây aloxuongkhop sẽ giúp bạn hiểu rõ các triệu chứng viêm khớp dạng thấp ở phụ nữ, nguyên nhân, yếu tố nguy cơ và cách kiểm soát hiệu quả, từ đó chủ động chăm sóc sức khỏe xương khớp một cách toàn diện.

1. Vì sao phụ nữ dễ mắc viêm khớp dạng thấp hơn nam giới?

Viêm khớp dạng thấp là bệnh lý tự miễn, khi hệ miễn dịch nhầm lẫn mô khớp là “kẻ xâm nhập” và tấn công chính cơ thể. Phụ nữ có hệ miễn dịch hoạt động mạnh hơn, nhưng đồng thời cũng dễ bị rối loạn miễn dịch hơn, nhất là khi có những thay đổi nội tiết tố.

Một số lý do khiến phụ nữ dễ mắc viêm khớp dạng thấp:

Thay đổi nội tiết tố: Sự dao động của estrogen trong chu kỳ kinh nguyệt, mang thai, tiền mãn kinh và mãn kinh ảnh hưởng đến phản ứng miễn dịch, làm tăng nguy cơ viêm khớp dạng thấp.
Yếu tố di truyền và miễn dịch: Nhiều nghiên cứu cho thấy phụ nữ mang gen HLA-DR4 dễ bị khởi phát bệnh sớm hơn.
Áp lực công việc – gia đình: Căng thẳng kéo dài có thể kích hoạt các phản ứng viêm, góp phần thúc đẩy bệnh tự miễn phát triển.
Tác động từ mang thai và sau sinh: Giai đoạn này làm thay đổi hormone, trọng lượng và hệ miễn dịch, làm tăng nguy cơ bùng phát bệnh.

Có nhiều yếu tố khiến phụ nữ có nguy cơ mắc viêm khớp dạng thấp cao gấp 2-3 lần so với nam giới

2. Triệu chứng viêm khớp dạng thấp ở phụ nữ

Viêm khớp dạng thấp khởi phát âm thầm nhưng tiến triển mạn tính, gây tổn thương cả hai bên khớp đối xứng như khớp bàn tay, cổ tay, đầu gối, cổ chân. Ở phụ nữ, triệu chứng có thể biểu hiện rõ hơn do nhạy cảm với cơn đau và các thay đổi nội tiết.

Các dấu hiệu điển hình gồm:

Cứng khớp buổi sáng: Thường kéo dài trên 30 phút, cảm giác khó cử động khớp, đặc biệt ở bàn tay, cổ tay.
Đau và sưng khớp: Đau âm ỉ, lan rộng nhiều khớp đối xứng (cả hai bên tay hoặc chân), kèm theo nóng đỏ, sưng tấy.
Mệt mỏi, sốt nhẹ, sút cân: Do viêm mạn tính gây ảnh hưởng toàn thân.
Biến dạng khớp: Nếu không điều trị, khớp có thể bị lệch trục, teo cơ quanh khớp, gây hạn chế vận động nghiêm trọng.
Nốt thấp dưới da: Gặp ở khoảng 20–25% người bệnh, thường ở gần khuỷu tay, ngón tay.

Hình ảnh mô phỏng viêm khớp dạng thấp với tổn thương đối xứng ở bàn tay phụ nữ.

3. Biến chứng nguy hiểm nếu không kiểm soát sớm

Nếu không điều trị đúng cách, viêm khớp dạng thấp không chỉ gây đau đớn, mất chức năng khớp mà còn dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng:

Biến dạng và hủy hoại khớp vĩnh viễn.
Teo cơ, mất khả năng vận động.
Viêm các cơ quan khác: tim (viêm màng ngoài tim), phổi (xơ phổi, viêm màng phổi), mắt (viêm màng bồ đào),…
Loãng xương sớm do dùng corticoid kéo dài hoặc do bệnh lý nền.
Trầm cảm và suy giảm chất lượng sống.

4. Các phương pháp kiểm soát viêm khớp dạng thấp ở phụ nữ

4.1 Điều trị bằng thuốc

Thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs): Giảm đau, chống viêm (ibuprofen, meloxicam…).
Thuốc chống thấp khớp tác dụng chậm (DMARDs): Methotrexate, sulfasalazine… giúp kiểm soát quá trình tự miễn.
Corticosteroids: Dùng ngắn hạn để khống chế cơn viêm nặng.
Biologics (thuốc sinh học): Như anti-TNF, IL-6 inhibitor… áp dụng cho các ca không đáp ứng DMARDs truyền thống.

Lưu ý: Cần dùng thuốc theo đúng chỉ định bác sĩ chuyên khoa cơ xương khớp để tránh tác dụng phụ nguy hiểm.

4.2 Vật lý trị liệu và phục hồi chức năng

Các bài tập kéo giãn nhẹ nhàng, tập co cơ đẳng trường giúp duy trì chức năng khớp.
Liệu pháp nhiệt, siêu âm, sóng ngắn giúp giảm đau, cải thiện tuần hoàn tại khớp viêm.

Bệnh nhân nữ đang được hướng dẫn bài tập phục hồi chức năng khớp viêm.

4.3 Điều chỉnh lối sống

Giảm stress: Thiền, yoga, ngủ đủ giấc giúp ổn định miễn dịch.
Duy trì cân nặng hợp lý: Giảm áp lực lên các khớp.
Không hút thuốc lá, hạn chế rượu bia: Những yếu tố này làm trầm trọng bệnh tự miễn.

5. Chế độ dinh dưỡng cho phụ nữ bị viêm khớp dạng thấp

Thực phẩm nên ăn:

Omega-3: Cá hồi, cá thu, hạt lanh giúp giảm viêm.
Chất chống oxy hóa: Rau xanh đậm, quả mọng, trà xanh.
Collagen, chondroitin: Có trong nước hầm xương, sụn động vật hỗ trợ sụn khớp.

Thực phẩm nên tránh:

Thực phẩm chiên rán, chứa nhiều chất béo bão hòa.
Thức ăn nhiều đường, bột tinh chế gây tăng viêm.
Đồ chế biến sẵn chứa nhiều chất bảo quản.

Thực đơn giàu omega-3 và chất chống viêm phù hợp cho người viêm khớp.

6. Lời khuyên để phòng ngừa và kiểm soát bệnh hiệu quả

Khám sức khỏe định kỳ, nhất là khi có dấu hiệu đau khớp kéo dài, cứng khớp buổi sáng.
Điều trị sớm, đúng phương pháp ngay từ giai đoạn đầu.
Kết hợp điều trị y học hiện đại với phục hồi chức năng, dinh dưỡng và điều chỉnh lối sống.
Nên chọn bác sĩ chuyên khoa cơ xương khớp để được theo dõi lâu dài và điều chỉnh phác đồ điều trị phù hợp.

Viêm khớp dạng thấp ở phụ nữ không còn là bệnh của tuổi già mà có thể khởi phát sớm từ tuổi 30. Việc hiểu rõ triệu chứng, kiểm soát sớm bằng thuốc, vật lý trị liệu, dinh dưỡng và thay đổi lối sống chính là chìa khóa giúp ngăn ngừa tổn thương khớp và duy trì cuộc sống khỏe mạnh, năng động. Đừng để viêm khớp làm chậm lại từng bước chân của bạn – hãy bắt đầu chăm sóc khớp ngay hôm nay.

>>> Xem thêm: Viêm khớp dạng thấp ở trẻ em: có nguy hiểm không?

Viêm khớp dạng thấp ở người cao tuổi: Hướng dẫn điều trị hiệu quả

Người bị viêm khớp dạng thấp nên ăn gì? Gợi ý chế độ ăn kháng viêm, hỗ trợ giảm đau hiệu quả