Đau cột sống cổ: Nguyên nhân, triệu chứng và hướng điều trị hiệu quả

Đau cột sống cổ là một tình trạng phổ biến trong xã hội hiện đại, đặc biệt ở nhóm người làm việc văn phòng, sử dụng máy tính hoặc điện thoại thường xuyên. Tuy nhiên, đây không chỉ đơn thuần là một cơn đau mỏi do ngồi lâu – mà còn có thể là dấu hiệu cảnh báo nhiều bệnh lý nguy hiểm về cột sống và thần kinh. Nếu không điều trị sớm, đau cột sống cổ có thể làm giảm khả năng vận động, ảnh hưởng chất lượng cuộc sống, thậm chí dẫn đến liệt nếu rễ thần kinh hoặc tủy sống bị chèn ép nghiêm trọng.

Trong bài viết dưới đây, aloxuongkhop sẽ giúp bạn hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng, các nguy cơ tiềm ẩn và những phương pháp điều trị hiệu quả, phù hợp với từng mức độ đau cột sống cổ.

1. Cột sống cổ – vùng linh hoạt nhưng dễ tổn thương

Cột sống cổ gồm 7 đốt sống đầu tiên (C1–C7), có chức năng nâng đỡ đầu, cho phép thực hiện các chuyển động linh hoạt như xoay, cúi, ngửa cổ. Đồng thời, trong lòng các đốt sống cổ còn chứa tủy sống và các rễ thần kinh quan trọng chi phối hoạt động của vai, tay, bàn tay.

Do phải gánh vác phần đầu nặng khoảng 4–5kg và thường xuyên vận động, cột sống cổ là khu vực rất dễ bị tổn thương bởi tư thế sai, chấn thương hay các bệnh lý thoái hóa.

Ảnh minh họa cấu trúc cột sống cổ và vị trí các đốt sống C1–C7 bao quanh tủy sống và các rễ thần kinh cổ.

2. Nguyên nhân gây đau cột sống cổ thường gặp

2.1. Thoái hóa đốt sống cổ

Thoái hóa đốt sống cổ là nguyên nhân cao nhất gây đau cột sống cổ

Là nguyên nhân hàng đầu, thường gặp ở người trên 40 tuổi. Sự bào mòn của sụn khớp và đĩa đệm khiến các đốt sống cổ bị biến dạng, gai xương hình thành gây chèn ép thần kinh.

2.2. Thoát vị đĩa đệm cổ

Thoát vị đĩa đệm đốt sống cổ gây ảnh hưởng đến khả năng xoay cổ, khiến đầu cử động kém linh hoạt

Khi đĩa đệm giữa các đốt sống bị lồi hoặc thoát vị, nhân nhầy có thể chèn vào tủy sống hoặc rễ thần kinh cổ, gây đau cổ lan xuống vai – tay, tê bì, yếu cơ.

2.3. Căng cơ, sai tư thế kéo dài

Thường gặp ở người ngồi làm việc sai tư thế, dùng máy tính hay điện thoại liên tục mà không nghỉ ngơi hợp lý. Các cơ vùng cổ – vai – gáy bị co cứng kéo dài gây đau nhức, mỏi và hạn chế cử động.

2.4. Chấn thương vùng cổ

Tai nạn giao thông, ngã, va đập mạnh có thể làm tổn thương đốt sống cổ, dây chằng hoặc cơ cạnh sống, thậm chí gây nứt hoặc gãy đốt sống.

2.5. Bệnh lý viêm khớp, viêm cột sống

Một số bệnh lý tự miễn như viêm cột sống dính khớp, viêm khớp dạng thấp có thể ảnh hưởng đến vùng cổ gây đau, cứng khớp cổ, kèm theo viêm khớp ở các vị trí khác.

3. Triệu chứng cảnh báo đau cột sống cổ

Đau nhức vùng cổ sau rồi có thể lan ra vùng gáy, bả vai, vùng chẩm, đỉnh đầu, trán, 2 bên cánh tay

Các biểu hiện đau cột sống cổ có thể khác nhau tùy theo nguyên nhân, nhưng một số dấu hiệu thường gặp bao gồm:

• Đau âm ỉ hoặc nhói vùng cổ, gáy

• Đau lan sang vai, bả vai hoặc xuống cánh tay

• Cứng cổ, khó xoay đầu sang trái/phải

• Tê bì, châm chích ở vai – tay – bàn tay

• Yếu cơ tay, cầm nắm đồ vật khó khăn

• Nhức đầu vùng chẩm (sau gáy)

• Hoa mắt, chóng mặt khi thay đổi tư thế

Nếu cơn đau cổ kéo dài trên 1 tuần, kèm theo tê lan xuống tay hoặc yếu cơ, người bệnh cần đến gặp bác sĩ để được kiểm tra kỹ lưỡng và chẩn đoán chính xác.

4. Đau cột sống cổ có nguy hiểm không?

Câu trả lời là CÓ. Nếu chủ quan bỏ qua, đau cột sống cổ có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng:

• Chèn ép tủy sống, dẫn đến rối loạn vận động, mất cảm giác, mất kiểm soát tiểu tiện

• Thoát vị đĩa đệm cổ nặng gây teo cơ, liệt tay

• Chèn ép động mạch đốt sống gây thiếu máu não, chóng mặt, mất thăng bằng, tăng nguy cơ đột quỵ

• Cứng cổ mạn tính, giảm chức năng vận động vùng đầu – cổ

Do đó, việc phát hiện và điều trị sớm các vấn đề ở cột sống cổ là cực kỳ quan trọng.

5. Phương pháp điều trị đau cột sống cổ

5.1. Điều trị nội khoa – bảo tồn

• Thuốc giảm đau, kháng viêm: Paracetamol, NSAIDs, thuốc giãn cơ, thuốc chống viêm steroid dạng uống hoặc tiêm

Lưu ý: Tham khảo ý kiến và sự hướng dẫn của bác sĩ khi sử dụng thuốc.

• Vật lý trị liệu: Kéo giãn cột sống cổ, điện trị liệu, sóng siêu âm, sóng ngắn, chườm nóng – lạnh

• Chiropractic (trị liệu thần kinh cột sống): Kỹ thuật nắn chỉnh cột sống giúp giảm áp lực lên rễ thần kinh, cải thiện triệu chứng nhanh chóngư

Sử dụng phương pháp chiropractic kết hợp vật lý trị liệu điều trị đau cột sống cổ

• Châm cứu, bấm huyệt: Giúp thư giãn cơ cổ và lưu thông khí huyết

5.2. Điều trị ngoại khoa

Chỉ định khi:

• Có chèn ép tủy nặng

• Thoát vị đĩa đệm không đáp ứng điều trị nội khoa

• Mất cảm giác, yếu liệt chi trên

Phẫu thuật có thể là mổ nội soi lấy đĩa đệm, hàn xương, thay đĩa đệm nhân tạo…

6. Cách phòng ngừa đau cột sống cổ

• Luôn giữ tư thế đúng khi ngồi làm việc, học tập

• Dùng gối ngủ đúng độ cao và có hỗ trợ cổ

• Hạn chế cúi đầu lâu khi dùng điện thoại

• Tập giãn cơ cổ – vai gáy mỗi 30 phút khi ngồi lâu

• Duy trì cân nặng hợp lý, tập luyện thể thao nhẹ nhàng

• Bổ sung canxi, vitamin D từ thực phẩm và ánh nắng

Bài tập kéo giãn cơ cổ giúp giảm đau và phòng ngừa thoái hóa đốt sống cổ.

Đau cột sống cổ là tình trạng không thể xem nhẹ, đặc biệt khi triệu chứng kéo dài hoặc ảnh hưởng đến vận động và thần kinh. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo, thăm khám chuyên khoa và áp dụng đúng phương pháp điều trị sẽ giúp bạn bảo vệ cột sống cổ – bộ phận quan trọng cho sự linh hoạt và sức khỏe tổng thể. Đừng để những cơn đau cổ trở thành rào cản trong cuộc sống hằng ngày của bạn!