Gai cột sống cổ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả
- iCCARE MKT
- 17 thg 4
- 5 phút đọc
Gai cột sống cổ là một trong những biểu hiện thường gặp của quá trình thoái hóa cột sống, đặc biệt ở người trung niên, cao tuổi hoặc người thường xuyên làm việc trong tư thế cố định như dân văn phòng. Tình trạng này nếu không được phát hiện và xử lý đúng cách có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng vận động và chất lượng cuộc sống.
Vậy gai cột sống cổ là gì, nguyên nhân nào dẫn đến tình trạng này và đâu là phương pháp điều trị tối ưu? Bài viết dưới đây Alo Xương Khớp sẽ giúp bạn có cái nhìn toàn diện và khoa học nhất.
1. Gai cột sống cổ là gì?
Gai cột sống cổ (cervical spondylosis with osteophytes) là tình trạng hình thành các mỏm xương nhỏ (gọi là gai xương) mọc ra từ thân đốt sống cổ. Các gai này xuất hiện do sự lắng đọng canxi và sự bào mòn của sụn khớp theo thời gian.
Các gai xương không chỉ giới hạn ở một vị trí mà có thể mọc ở:
Mặt trước, mặt sau thân đốt sống
Gần các lỗ liên hợp nơi dây thần kinh đi qua
Các khớp liên mỏm sau
2. Nguyên nhân gây gai cột sống cổ
Gai xương vùng cổ không xuất hiện đột ngột mà là kết quả của nhiều yếu tố tác động trong thời gian dài, trong đó bao gồm:
2.1. Thoái hóa theo tuổi tác
Là nguyên nhân chủ yếu. Khi cơ thể lão hóa, các đĩa đệm mất dần độ đàn hồi, sụn khớp bị bào mòn, từ đó kích thích cơ thể hình thành các gai xương để "bù đắp".
2.2. Làm việc sai tư thế, ít vận động
Những người làm việc văn phòng, tài xế lái xe, hoặc thường xuyên cúi đầu dùng điện thoại có nguy cơ cao bị thoái hóa sớm và hình thành gai cột sống cổ.
2.3. Chấn thương cột sống cổ
Chấn thương do tai nạn, té ngã hoặc vận động sai cách có thể làm tổn thương cấu trúc cột sống, thúc đẩy quá trình canxi hóa bất thường và hình thành gai.
2.4. Yếu tố bệnh lý
Một số bệnh như thoát vị đĩa đệm cổ, viêm cột sống dính khớp, viêm xương khớp... cũng là nguyên nhân tiềm ẩn gây ra gai cổ.
>>> Xem thêm: Hội chứng vai cổ dân văn phòng: triệu chứng và cách chữa
3. Triệu chứng nhận biết gai cột sống cổ
Triệu chứng của gai cột sống cổ khá đa dạng, tùy thuộc vào vị trí và mức độ chèn ép dây thần kinh:
Đau vùng cổ, đau có thể âm ỉ hoặc nhói như điện giật khi cử động
Cứng cổ, khó xoay hoặc nghiêng đầu
Đau lan ra vai, cánh tay, tê bì bàn tay hoặc ngón tay
Đau đầu vùng chẩm, cảm giác chóng mặt khi thay đổi tư thế đột ngột
Trong trường hợp nặng có thể yếu cơ tay, rối loạn vận động tinh (khó cầm nắm, viết lách)
4. Gai cột sống cổ có nguy hiểm không?
Gai xương nếu chỉ nhỏ và không chèn ép cấu trúc thần kinh thường không gây triệu chứng đáng kể. Tuy nhiên, nếu gai phát triển lớn, gây hẹp lỗ liên hợp hoặc chèn ép tủy sống cổ, có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng:
Hội chứng chèn ép tủy sống cổ: gây mất thăng bằng, yếu liệt tứ chi, rối loạn đại tiểu tiện
Hẹp ống sống cổ mạn tính
Teo cơ tay, suy giảm chức năng vận động
Do đó, phát hiện sớm và điều trị kịp thời là yếu tố quan trọng giúp kiểm soát bệnh và ngăn ngừa biến chứng.
5. Phương pháp điều trị gai cột sống cổ
5.1. Điều trị nội khoa
Thuốc giảm đau, chống viêm (NSAIDs): Dùng trong các đợt cấp.
Thuốc giãn cơ: Giúp giảm tình trạng co cứng vùng cổ vai gáy.
Vitamin nhóm B: Hỗ trợ phục hồi thần kinh bị chèn ép.
Thuốc hỗ trợ sụn khớp: Glucosamine, chondroitin...
Lưu ý: Việc sử dụng thuốc phải tuân thủ theo đơn của bác sĩ. Tránh tự ý kéo dài gây tác dụng phụ lên gan, thận và dạ dày.
5.2. Vật lý trị liệu – phục hồi chức năng
Bao gồm: chiếu tia hồng ngoại, điện xung, sóng ngắn, siêu âm trị liệu, kéo giãn cột sống cổ bằng máy. Đây là phương pháp điều trị nền tảng giúp giảm đau và phục hồi chức năng vận động.
5.3. Trị liệu thần kinh cột sống (Chiropractic)
Chiropractic là phương pháp điều trị không dùng thuốc, không phẫu thuật, bằng cách điều chỉnh các sai lệch ở cột sống. Phương pháp này giúp giải phóng chèn ép thần kinh, cải thiện tuần hoàn và ngăn ngừa tái phát hiệu quả.
5.4. Phẫu thuật (chỉ định trong trường hợp nặng)
Áp dụng khi điều trị bảo tồn không hiệu quả hoặc có biến chứng chèn ép tủy, mất vận động. Phẫu thuật thường nhằm mục đích cắt bỏ gai, giải ép thần kinh và tái tạo cấu trúc cột sống.
6. Cách phòng ngừa gai đốt sống cổ và chăm sóc tại nhà
Giữ tư thế đúng khi làm việc, học tập
Tránh cúi đầu hoặc xoay cổ đột ngột, không dùng gối quá cao khi ngủ
Tập luyện nhẹ nhàng vùng cổ vai gáy như yoga, kéo giãn cơ
Bổ sung dưỡng chất cho xương khớp: canxi, vitamin D, omega-3
Hạn chế ngồi lâu, đứng lâu, nên nghỉ giải lao sau mỗi 45–60 phút làm việc
Gai cột sống cổ là hậu quả thường gặp của quá trình thoái hóa cột sống. Mặc dù là bệnh lý mạn tính, nhưng nếu được phát hiện sớm và điều trị kịp thời bằng các phương pháp phù hợp – từ dùng thuốc, vật lý trị liệu cho đến trị liệu không dùng thuốc như Chiropractic – người bệnh hoàn toàn có thể kiểm soát được các triệu chứng và duy trì cuộc sống chất lượng.
Hãy lắng nghe cơ thể và đừng chủ quan trước những dấu hiệu đau cổ kéo dài. Việc thăm khám chuyên khoa định kỳ và chủ động chăm sóc xương khớp sẽ là “chìa khóa” giúp bạn phòng tránh biến chứng và sống khỏe mạnh mỗi ngày.
>>> Tham khảo thêm: Thoái hóa cột sống cổ: nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị
Comments