Thoái hóa khớp có xảy ra ở trẻ em không? Nguyên nhân và cách phòng ngừa
- iCCARE MKT
- 22 thg 4
- 5 phút đọc
Khi nhắc đến thoái hóa khớp, nhiều người thường mặc định đây là một bệnh lý “của tuổi già” – chỉ xảy ra ở người lớn tuổi, trung niên hoặc người cao tuổi. Tuy nhiên, thực tế đang dần thay đổi: không ít trẻ em và thanh thiếu niên cũng gặp phải các vấn đề thoái hóa sụn khớp, làm dấy lên lo ngại rằng thoái hóa khớp đang có xu hướng “trẻ hóa”.
Vậy trẻ em có bị thoái hóa khớp không? Nguyên nhân nào khiến tình trạng này xuất hiện sớm? Cha mẹ cần nhận diện dấu hiệu và xử lý ra sao để bảo vệ hệ vận động của con? Bài viết sau aloxuongkhop sẽ cung cấp góc nhìn khoa học và đầy đủ nhất về hiện tượng thoái hóa khớp ở trẻ nhỏ.
Thoái hóa khớp là gì?
Thoái hóa khớp là hiện tượng lớp sụn bao bọc đầu xương tại khớp bị bào mòn, nứt vỡ hoặc mất đi tính đàn hồi, khiến đầu xương cọ sát vào nhau, dẫn đến đau nhức, sưng viêm và hạn chế vận động. Bệnh thường xảy ra ở các khớp chịu lực như đầu gối, hông, cổ tay, cột sống cổ và thắt lưng.
Ở người trưởng thành, thoái hóa khớp thường do quá trình lão hóa tự nhiên, làm giảm khả năng tái tạo sụn.
Tuy nhiên, ở trẻ em, bệnh lại hình thành bởi nhiều yếu tố không liên quan đến tuổi tác mà là hệ quả của lối sống, chấn thương hoặc bất thường bẩm sinh.
Trẻ em có bị thoái hóa khớp không?
Câu trả lời là CÓ. Dù không phổ biến như ở người lớn tuổi, nhưng thoái hóa khớp vẫn có thể xảy ra ở trẻ nhỏ và thanh thiếu niên, đặc biệt trong bối cảnh ngày nay trẻ ít vận động, thừa cân hoặc chơi thể thao quá mức.
Các chuyên gia xương khớp cho biết, có 3 tình huống chính khiến trẻ em mắc thoái hóa khớp:
Thoái hóa thứ phát do chấn thương thể thao
Bất thường cấu trúc khớp hoặc bệnh lý bẩm sinh
Thừa cân – béo phì kéo dài
Nguyên nhân gây thoái hóa khớp ở trẻ em
1. Chấn thương khớp khi chơi thể thao
Trẻ em ngày nay tham gia nhiều môn thể thao như bóng đá, bóng rổ, võ thuật... Nếu không được huấn luyện kỹ về kỹ thuật hoặc khởi động đúng cách, trẻ rất dễ bị:
Bong gân, trật khớp
Rách sụn chêm đầu gối
Chấn thương dây chằng (đặc biệt là dây chằng chéo trước)
Những tổn thương này, nếu không được điều trị triệt để, có thể làm tổn hại đến bề mặt sụn khớp – từ đó tạo điều kiện cho quá trình thoái hóa diễn ra sớm.
2. Thừa cân – béo phì
Trẻ béo phì thường có hệ vận động phải gánh chịu áp lực quá mức từ cân nặng, nhất là ở đầu gối và cổ chân. Tình trạng này kéo dài làm tăng tốc độ mài mòn của sụn khớp, tăng nguy cơ thoái hóa khớp từ sớm.
3. Dị tật xương khớp bẩm sinh
Một số trẻ sinh ra đã có vấn đề về trục xương chân, vẹo cột sống, lệch khớp háng... Những bất thường này khiến khớp chịu lực không đồng đều, gây ra sự thoái hóa sớm.
>>> Tham khảo thêm: Viêm khớp tự phát ở trẻ em: triệu chứng và cách điều trị
4. Thiếu hụt dưỡng chất cần thiết cho xương
Trẻ em có chế độ ăn nghèo nàn canxi, vitamin D, omega-3... sẽ khiến cấu trúc xương và sụn không phát triển khỏe mạnh, làm suy yếu chức năng khớp và đẩy nhanh quá trình thoái hóa khi chịu áp lực.
Dấu hiệu nhận biết thoái hóa khớp ở trẻ em
Cha mẹ cần đặc biệt lưu ý nếu con có những biểu hiện sau:
Trẻ than đau vùng đầu gối, cổ tay, cột sống sau khi vận động
Vùng khớp có dấu hiệu sưng nhẹ, nóng đỏ, cứng khớp vào buổi sáng
Trẻ hạn chế vận động, đi khập khiễng, không muốn chạy nhảy
Trẻ ngồi học hoặc chơi game lâu bị đau lưng, mỏi khớp
Lúc này, cha mẹ nên đưa trẻ đến khám chuyên khoa cơ xương khớp để được chẩn đoán hình ảnh như chụp X-quang, MRI nếu cần.
Thoái hóa khớp ở trẻ em có chữa được không?
Nếu được phát hiện sớm, trẻ hoàn toàn có khả năng phục hồi khớp và ngăn ngừa thoái hóa tiến triển. Các biện pháp điều trị bao gồm:
1. Nghỉ ngơi, giảm vận động mạnh
Trẻ cần được tạm ngưng các hoạt động gây áp lực lên khớp để phục hồi sụn bị tổn thương. Có thể sử dụng nẹp hỗ trợ hoặc băng ép khớp theo chỉ định.
2. Vật lý trị liệu – phục hồi chức năng
Các bài tập trị liệu, massage cơ học và liệu pháp nhiệt lạnh – nhiệt nóng có thể giúp giảm đau và phục hồi vận động khớp.
3. Áp dụng phương pháp Chiropractic (nắn chỉnh cột sống)
Chiropractic là phương pháp nắn chỉnh nhẹ nhàng các sai lệch trong hệ trục xương – đặc biệt hiệu quả với các trường hợp lệch khớp nhẹ, giúp giảm áp lực lên sụn khớp và ngăn ngừa thoái hóa diễn tiến.
Phương pháp này không dùng thuốc, an toàn cho cả trẻ nhỏ, nhưng cần được thực hiện bởi chuyên gia được đào tạo chuyên sâu.
4. Điều chỉnh dinh dưỡng
Tăng cường bổ sung canxi, vitamin D, omega-3, collagen type II, đồng thời kiểm soát cân nặng để giảm gánh nặng lên hệ xương khớp.
Cách phòng ngừa thoái hóa khớp ở trẻ em
Khuyến khích trẻ tập thể dục nhẹ nhàng, phù hợp độ tuổi, tránh vận động quá mức
Đảm bảo trẻ được bổ sung dinh dưỡng đầy đủ, đặc biệt là dưỡng chất cho xương
Giám sát cân nặng để phòng ngừa béo phì
Trang bị cho trẻ kiến thức về tư thế đúng khi mang cặp, chơi thể thao, ngồi học
Định kỳ cho trẻ khám sức khỏe xương khớp nếu có dấu hiệu bất thường
Kết luận
Thoái hóa khớp hoàn toàn có thể xảy ra ở trẻ em, nhất là khi trẻ gặp chấn thương, thừa cân hoặc có dị tật bẩm sinh. Việc phát hiện sớm và điều trị đúng cách sẽ giúp trẻ nhanh chóng phục hồi chức năng khớp, ngăn ngừa tổn thương tiến triển nghiêm trọng. Cha mẹ đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ hệ xương khớp khỏe mạnh cho con ngay từ đầu, thông qua chế độ dinh dưỡng khoa học, vận động phù hợp và theo dõi sát các dấu hiệu cảnh báo.
>>> Tham khảo thêm: Viêm khớp dạng thấp ở trẻ em: có nguy hiểm không?
Comentários