Viêm gân Achilles ở người chơi cầu lông: Dấu hiệu và điều trị hiệu quả
- iCCARE MKT
- 15 thg 5
- 5 phút đọc
Cầu lông là môn thể thao đòi hỏi tốc độ, sức mạnh và độ linh hoạt cực cao, với những cú nhảy, lao người và đổi hướng nhanh trên sân. Tuy nhiên, chính đặc trưng vận động này khiến người chơi dễ gặp phải tình trạng viêm gân Achilles ở người chơi cầu lông – một trong những chấn thương phổ biến nhất liên quan đến vận động mạnh vùng cổ chân và gót chân.
Nếu bạn là người yêu thích cầu lông và từng cảm thấy đau nhói hoặc căng tức vùng sau gót chân, đừng chủ quan. Viêm gân Achilles không chỉ gây đau kéo dài mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng vận động nếu không điều trị đúng cách.
1. Gân Achilles là gì và vai trò trong cầu lông?
Gân Achilles (hay còn gọi là gân gót) là gân lớn và khỏe nhất cơ thể, nối cơ bắp chân (gastrocnemius và soleus) với xương gót (calcaneus). Gân này có nhiệm vụ truyền lực giúp bạn nhón gót, bật nhảy, chạy nước rút và hãm lại khi dừng gấp – tất cả đều là những chuyển động then chốt trong cầu lông.
Trong các cú đập cầu, phản xạ nhanh và di chuyển ngang sân, gân Achilles phải hoạt động cường độ cao liên tục. Khi quá tải hoặc bị căng kéo lặp đi lặp lại, các sợi collagen trong gân sẽ bị viêm, rách nhỏ, thậm chí thoái hóa, gây nên viêm gân Achilles.
2. Vì sao người chơi cầu lông dễ bị viêm gân Achilles?
Các nguyên nhân chính bao gồm:
Chuyển động bật nhảy liên tục: Các cú đập cầu hoặc bật nhảy đón lưới khiến gân bị kéo căng đột ngột.
Dừng gấp – đổi hướng mạnh: Cầu lông đòi hỏi di chuyển ngang và dừng đột ngột, dễ gây quá tải lên gân.
Giày không phù hợp: Giày thiếu độ nảy, đệm kém hoặc không giữ ổn định cổ chân gây áp lực bất thường.
Khởi động chưa kỹ: Gân chưa được làm nóng kỹ sẽ không đủ đàn hồi khi vào trận.
Tập luyện quá mức hoặc sai kỹ thuật: Luyện tập cường độ cao nhưng thiếu phục hồi khiến gân không có thời gian hồi phục.
3. Dấu hiệu viêm gân Achilles ở người chơi cầu lông
Người chơi cần chú ý những biểu hiện sau – đặc biệt là cảm giác đau vùng sau gót chân khi vừa khởi động hoặc sau buổi chơi:
Triệu chứng | Mô tả cụ thể |
Đau sau gót chân | Đau âm ỉ hoặc chói, tăng khi chạy, nhảy, đi lên cầu thang |
Cứng cơ bắp chân | Thường cứng vào buổi sáng, phải khởi động lâu mới dịu |
Sưng nhẹ hoặc cục u nhỏ trên gân | Có thể sờ thấy hoặc nhìn thấy gân gồ lên |
Nghe tiếng “lạo xạo” khi gập cổ chân | Cho thấy gân bị viêm, tổn thương sợi gân |
Giảm lực bật nhảy, đau khi nhón gót | Cảm giác cổ chân yếu, giảm hiệu suất chơi |
4. Biến chứng nếu không điều trị kịp thời
Viêm gân Achilles ban đầu có thể nhẹ, nhưng nếu tiếp tục vận động không đúng cách, người chơi có thể đối mặt với:
Thoái hóa gân Achilles: Gân trở nên xơ cứng, mất độ đàn hồi, đau dai dẳng.
Rách gân một phần: Từng sợi gân bị rách nhỏ, đau khi bật nhảy hoặc đứng lâu.
Đứt gân Achilles hoàn toàn: Nghe tiếng “rắc”, không thể nhón chân – đây là tình trạng cấp cứu ngoại khoa.
5. Điều trị viêm gân Achilles: Từ cơ bản đến chuyên sâu
5.1. Điều trị tại nhà (giai đoạn nhẹ)
Áp dụng nguyên tắc R.I.C.E trong 48–72 giờ đầu:
Rest – Nghỉ ngơi: Giảm cường độ chơi hoặc ngừng hẳn 5–7 ngày.
Ice – Chườm lạnh: Mỗi lần 15–20 phút, 3–4 lần/ngày để giảm viêm.
Compression – Băng ép nhẹ: Giúp giảm sưng, giữ ổn định vùng gót chân.
Elevation – Kê chân cao: Khi nghỉ ngơi giúp lưu thông máu tốt hơn.
Ngoài ra, có thể kết hợp thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) như ibuprofen để kiểm soát đau (uống theo chỉ định bác sĩ).
>>> Xem thêm: [Báo Thương Gia] Bong gân mắt cá chân khi đánh cầu lông – Bí quyết hồi phục nhanh, hiệu quả!
5.2. Vật lý trị liệu phục hồi chức năng
Là phương pháp điều trị an toàn, hiệu quả nhất cho viêm gân Achilles mãn tính hoặc tái phát. Bao gồm:
Tập giãn cơ bắp chân – gân Achilles: Tăng độ linh hoạt, giảm áp lực lên gân.
Tập tăng cường nhóm cơ chân dưới: Giúp phân phối lực đều hơn khi bật nhảy.
Siêu âm trị liệu, laser, điện xung: Giảm viêm, tăng tuần hoàn vùng tổn thương.
Sóng xung kích (shockwave therapy): Kích thích lành gân trong viêm dai dẳng.
5.3. Điều chỉnh vận động và thiết bị
Tạm ngừng hoặc giảm cường độ chơi cầu lông trong giai đoạn điều trị.
Thay giày chuyên dụng có đệm tốt, hỗ trợ gót chân và cổ chân.
Bổ sung đệm gót trong giày thể thao để giảm áp lực lên gân.
Duy trì chế độ phục hồi sau chơi: Giãn cơ kỹ, xoa bóp và nghỉ ngơi hợp lý.
5.4. Khi nào cần phẫu thuật?
Phẫu thuật chỉ được chỉ định nếu:
Viêm không đáp ứng điều trị bảo tồn sau 6 tháng.
Rách gân nhiều hoặc đứt gân hoàn toàn.
Có khối xơ lớn gây cản trở vận động.
Phẫu thuật thường là nối gân hoặc loại bỏ mô viêm/xơ hóa, sau đó là quá trình phục hồi chức năng kéo dài 3–6 tháng.
6. Cách phòng ngừa viêm gân Achilles khi chơi cầu lông
Khởi động đúng cách:
Tập trung giãn cơ bắp chân và gân Achilles bằng động tác nâng gót, gập cổ chân.
Di chuyển nhẹ nhàng, không đột ngột tăng cường độ từ đầu buổi chơi.
Chọn giày phù hợp:
Giày cầu lông cần có đệm gót, độ bám tốt, giữ ổn định cổ chân.
Thay giày định kỳ nếu đế bị mòn, mất độ nảy.
Tăng cường cơ chân:
Tập đứng nhón gót, squat nhẹ nhàng giúp gân khỏe và dẻo dai hơn.
Thêm vào lịch tập luyện ngoài sân các bài tăng sức bền nhóm cơ cẳng chân.
Viêm gân Achilles là chấn thương dễ gặp ở người chơi cầu lông do đặc trưng vận động cường độ cao, nhảy và dừng đột ngột. Nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng, người chơi hoàn toàn có thể phục hồi nhanh chóng và trở lại sân đấu với phong độ tốt nhất.
Tuy nhiên, phòng ngừa vẫn là yếu tố quan trọng hàng đầu: tập đúng kỹ thuật, khởi động kỹ lưỡng và lắng nghe cơ thể mỗi khi xuất hiện dấu hiệu đau nhẹ. Đừng để một chấn thương nhỏ khiến bạn phải từ bỏ đam mê với cây vợt và sân đấu.
Nếu bạn đang cảm thấy đau âm ỉ vùng gót chân sau khi chơi cầu lông – đừng chủ quan. Hãy kiểm tra và điều trị kịp thời để giữ vững đam mê thể thao một cách an toàn nhất.
>>> Xem thêm: Đau khớp gối khi chơi cầu lông: Nguyên nhân và cách xử lý hiệu quả
Comments