top of page

Hội chứng khuỷu tay tennis (Tennis Elbow): Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả

  • Ảnh của tác giả: iCCARE MKT
    iCCARE MKT
  • 21 thg 4
  • 5 phút đọc

Trong các chấn thương thường gặp khi chơi tennis, hội chứng khuỷu tay tennis – hay còn gọi là Tennis Elbow – là một trong những tình trạng phổ biến nhất. Tuy không gây nguy hiểm đến tính mạng, nhưng nếu không được chẩn đoán và điều trị đúng cách, hội chứng này có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng lao động, chơi thể thao và chất lượng cuộc sống hàng ngày. Cùng aloxuongkhop đi tìm hiều chi tiết ngay bài viết dưới đây!


1. Hội chứng khuỷu tay tennis là gì?


Hội chứng khuỷu tay tennis (Tennis Elbow), tên khoa học là Lateral Epicondylitis, là tình trạng viêm hoặc thoái hóa tại gân cơ bám vào lồi cầu ngoài xương cánh tay – nơi kết nối giữa các cơ duỗi cổ tay và khuỷu tay.

Trái với tên gọi, tình trạng này không chỉ xảy ra ở người chơi tennis. Bất kỳ ai có thói quen sử dụng cánh tay, cổ tay lặp đi lặp lại trong công việc hoặc sinh hoạt hàng ngày đều có thể gặp phải – ví dụ như họa sĩ, thợ mộc, thợ sửa ống nước, nhân viên văn phòng sử dụng chuột máy tính thường xuyên.

Cấu trúc gân cơ liên quan đến hội chứng Tennis Elbow – vị trí lồi cầu ngoài bị viêm.
Cấu trúc gân cơ liên quan đến hội chứng Tennis Elbow – vị trí lồi cầu ngoài bị viêm.

2. Nguyên nhân gây hội chứng khuỷu tay tennis


Tác nhân cơ học phổ biến:


  • Vận động lặp lại: Thực hiện các thao tác xoay cẳng tay, nâng vật, gập – duỗi cổ tay thường xuyên.

  • Sai tư thế: Tập luyện thể thao không đúng kỹ thuật, đặc biệt là cú đánh trái tay (backhand) trong tennis.

  • Căng cơ đột ngột: Mang vác vật nặng sai tư thế hoặc dùng lực đột ngột ở vùng cánh tay.

  • Thói quen làm việc không công thái học: Ngồi bàn làm việc sai tư thế, dùng chuột hoặc bàn phím quá lâu.


Yếu tố nguy cơ:


  • Người từ 35–55 tuổi, đặc biệt là nam giới.

  • Người chơi thể thao nghiệp dư không được huấn luyện đúng kỹ thuật.

  • Người làm nghề cần thao tác lặp đi lặp lại vùng cổ tay – khuỷu tay.


3. Triệu chứng nhận biết hội chứng khuỷu tay tennis

Tennis Elbow thường tiến triển âm thầm, nhưng nếu để ý kỹ, người bệnh có thể phát hiện qua những dấu hiệu sau:

  • Đau nhức ở mặt ngoài khuỷu tay, có thể lan xuống cẳng tay.

  • Tăng đau khi thực hiện động tác cầm nắm, vặn xoắn (mở nắp chai, xách túi…).

  • Yếu lực tay, đặc biệt khi cần thao tác bằng cổ tay.

  • Căng cứng khuỷu tay vào buổi sáng hoặc sau khi hoạt động nhiều.

  • Trong một số trường hợp, cảm giác nóng rát hoặc tê nhẹ có thể xuất hiện quanh khu vực tổn thương.


4. Chẩn đoán hội chứng khuỷu tay tennis như thế nào?


Chẩn đoán hội chứng khuỷu tay tennis thường dựa trên:

  • Thăm khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ kiểm tra vị trí đau, cường độ đau khi thực hiện các động tác chống đối như duỗi cổ tay, xoay cẳng tay.

  • Xét nghiệm hình ảnh:

    • Siêu âm cơ xương khớp: Phát hiện viêm gân, rách vi thể.

    • MRI (cộng hưởng từ): Chỉ định khi cần đánh giá tổn thương sâu hoặc loại trừ các nguyên nhân khác như thoái hóa khớp, u xương.

    • X-quang: Dùng để loại trừ gãy xương, vôi hóa.


5. Phương pháp điều trị Tennis Elbow hiệu quả


Việc điều trị nên cá nhân hóa tùy theo mức độ tổn thương, thời gian bị bệnh và nhu cầu hoạt động của người bệnh. Các phương pháp bao gồm:


Điều trị không dùng thuốc (bảo tồn):


  • Nghỉ ngơi tạm thời, tránh lặp lại các hoạt động gây đau.

  • Chườm lạnh từ 15–20 phút mỗi lần, 2–3 lần/ngày.

  • Đeo nẹp khuỷu tay, đặc biệt là đai đeo quanh cẳng tay (counterforce brace) để giảm áp lực lên gân.

  • Vật lý trị liệu – phục hồi chức năng:

    • Tăng cường nhóm cơ duỗi cổ tay – cẳng tay.

    • Kéo giãn gân cơ.

    • Sóng siêu âm, laser trị liệu, kích thích điện giúp giảm viêm – đau.

Sử dụng phương pháp trị liệu thần kinh cột sống chiropractic
Sử dụng phương pháp trị liệu thần kinh cột sống chiropractic
  • Chiropractic (nắn chỉnh thần kinh cột sống): Áp dụng kỹ thuật nắn chỉnh bằng tay một cách nhẹ nhàng, không xâm lấn giúp điều chỉnh tư thế và các khớp/đốt sống bị sai lệch giảm áp lực cơ – gân vùng khuỷu tay.


Điều trị bằng thuốc:


  • NSAIDs (thuốc chống viêm không steroid): Giảm đau, kháng viêm (Ibuprofen, Naproxen, Diclofenac…). Cần dùng theo chỉ định, không lạm dụng kéo dài.

  • Tiêm corticoid: Chỉ áp dụng khi đau kéo dài và không đáp ứng các phương pháp khác. Hiệu quả nhanh nhưng cần cẩn trọng với tác dụng phụ.


Lưu ý: Tuyệt đối không tự ý mua thuốc điều trị tại nhà, đặc biệt là các loại thuốc tiêm hoặc corticoid dạng uống. Tuân thủ đúng liều lượng, thời gian và hướng dẫn của bác sĩ. Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào như đau bụng, nôn, đi ngoài phân đen, nổi ban đỏ, khó thở… cần ngưng thuốc và đến cơ sở y tế ngay.


Điều trị phẫu thuật:


  • Chỉ định trong trường hợp nặng, không cải thiện sau 6–12 tháng điều trị bảo tồn.

  • Phẫu thuật thường bao gồm loại bỏ mô gân hư tổn và làm sạch vùng viêm.

Chú thích ảnh minh họa 3: Đai hỗ trợ Tennis Elbow giúp phân tán lực và giảm áp lực lên gân duỗi.


6. Cách phòng ngừa Tennis Elbow

Để tránh tái phát và bảo vệ sức khỏe cơ – xương – khớp khuỷu tay, bạn nên:

  • Học và luyện tập kỹ thuật thể thao đúng cách, nhất là các môn dùng tay nhiều.

  • Sử dụng dụng cụ thể thao phù hợp, ví dụ cán vợt tennis vừa tay, dây vợt có độ căng phù hợp.

  • Khởi động kỹ trước khi tập luyện hoặc làm việc tay chân nặng.

  • Tăng cường cơ cẳng tay và cổ tay bằng các bài tập tạ nhẹ, dây đàn hồi.

  • Sắp xếp thời gian nghỉ ngơi hợp lý, không làm việc quá sức.

  • Thay đổi tư thế làm việc công thái học, hạn chế tư thế cổ tay gập duỗi liên tục.


Hội chứng khuỷu tay tennis không chỉ là nỗi lo của những người chơi thể thao mà còn là vấn đề sức khỏe thường gặp ở nhiều ngành nghề hiện đại. Với sự tiến bộ trong chẩn đoán và điều trị, hội chứng này hoàn toàn có thể kiểm soát hiệu quả, giúp người bệnh trở lại với công việc và vận động như bình thường.


Điều quan trọng là phát hiện sớm, điều trị kịp thời, kết hợp nghỉ ngơi và vật lý trị liệu phù hợp, đồng thời thay đổi thói quen vận động để phòng tránh tái phát lâu dài.

>>> Xem thêm: Chơi tennis bị đau đầu gối: nguyên nhân, cách xử lý và phòng ngừa hiệu quả

Comments


bottom of page